***

Heç kes, heç zaman ve heç yerde bu heqiqetin doğruluğuna şübhe etmesin! – Yalanlar daim insanların heyatını müşayiet edir, ancaq sonradan heç düşünmeye de vaxt ve hevesleri olmur ve baş verenlere heç inanmaq da istemirler.

***

Uğursuz an! – Müdrik insanlar yalnız bir anlığa yalan danışırlar. 

***

Qeyri-exlaqi hereketler bizim exlaqa esaslanan heyat terzimizin ilikin şertlerini yaradır. Onlar ruhumuza, daxili varlığımıza hakim kesilmişler. Biz heç vaxt heç kese reva bilmediyimiz derecede öz-özümüze qesd edir, oğurluq ve ikiüzlülük edir, cildden-cilde giririk.

***

Exlaq qaydaları vasitesile heqiqi olan her şeyin saxtalaşdırılması bütün eybecer görkemi ile qarşımızdadır: miskin psixologiya, - o, filosofu eyalet keşişinin seviyyesine endirir. 

***

Yalan insanın xarakterine uyğun olanda yalançılıq daha asan bir peşeye çevrilir. 

***

Heqiqilik problemini hele axıra qeder heç kes derk ede bilmemişdir. Yalan eleyhine deyilen her bir söz bir mekteb mirzesinin sadelövhlüyünden başqa bir şey deyildir. Xüsusile “yalan danışmaq olmaz!” telebkarlığa kimi.

***

... Her cür xoşbextlik - ehtirasları boğmaq ve iradeni susdurmaqla yaranır. 

***

Gülmeli deyilmi ki, hele de müqeddes, sarsılmaz bir qanunun varlığına inanırıq: “yalan danışmaq olmaz”, “öldürmek olmaz” – ele bir heyatda ki, onun mahiyyeti mehz ebedi yalan ve insanların bir-birini durmadan mehv etmesi ile xarakterize olunur. 

***

Dövlet bütün şirin ve zeherli dilleri ile dil-dil ötür, dediklerinin hamısı da yalan-palandır, - elde etdiklerinin, topladıqlarının hamısı da oğurluq maldan başqa bir şey deyildir. Ey böyük insanlar, yazıqlar olsun ki, o bu gün de sizin qulaqlarınıza öz menhus yalanlarını pıçıldamaqda davam edir.

***

“Ne üçün şairlerin yalan danışdıqlarını deyirdin?” “Ne üçün?” – deye Zerdüşt soruşdu. – “Sen hele soruşursan da? Men “ne üçün”, “niye” suallarına cavab vermekden xoşlanan adam deyilem. Yadındadırmı, bir defe Zerdüşt sene ne demişdi! Demişdimi ki, şairlerin diline düz söz gelmir?... Axı Zerdüşt özü de şair tayfasındandır. Sen ele bilirsen ki, o bunu demekle heqiqeti söyleyirdi? Niye bele fikirleşirsen? Amma orası da var ki, kimse bütün ciddiyyeti ile şairlerin yalançı olduqlarını deyir: o düzünü deyir. Bizim gün-güzaranımız yalan danışmaqla keçir. Biz çox az bilirik ve bilmediklerimizi öyrenmeye çox az sey edirik: ona göre de yalan danışmağa mecburuq. 

***

Ayaqlar ve gözler getdiklerini ve gördüklerini demelidirler, yalan söylemekle bir-birinin eyiblerini açmamalıdır. Kiçik adamlar daha çox yalan danışmalı olurlar. 

***

“Menim ayaqlarda sürünen xoşbextliyim kederle gülümseyir. Menim yalan xeyallarım da rişxendle gülümsünür. Sen hara, yaranmaq hara? Men heyatda heç vaxt ixtiyar sahibleri qarşısında sürünmedim: yalanı da sevgiden etdim, seve-seve yalan danışdım”.

***

Yalan danışmağı bacarmayan heqiqetin de ne olduğunu bilmez.

***

Biz hamımız, bezen de heç xeberimiz olmadan, az ve ya çox derecede özümüzü arsızlığa vururuq.

***

O emalatxanalar ki, oralarda ideallar quraşdırılır, onları görende dalağım sancır – burnuma kesif yalan qoxusu deyir. 

***

İndi musiqiçi (Vaqner kimi) bir aktyor rolunda çıxış edir, onun seneti daha çox yalançılıq istedadı şeklinde inkişaf edir. 

***

Menim narahatçılığım ... bundadır ki, aktyor tebii, ilkin olana xeyanet etmesin. Musiqi yalan yaymaq peşesine çevrilmesin.

***

Vicdanın buyruğu ile hereket eden adamlarda yalan ve hiylegerliye qarşı tebii bir nifret olur; qorxu anlarında buna benzer nifret motivleri ola biler, çünki yalan ilahi bir hökmle qadağan edilmişdir. Yalan danışmaq üçün cesaret teleb olunur. 

***

Ağlımızın günahı ucbatından biz duyğu orqanlarımızın bize telqin etdiklerini tehrif edirik. Ne qeder ki, hisslerimiz tekamülü, dünyanın gerdişini, baş veren deyişmeleri gösterir, bizi aldatmır... Lakin Heroklit bu fikrinde hemişe haqlıdır ve dünya durduqca da haqlı olacaqdır ki, gerçeklik yalnız bir fiksiyadır. “Xeyali” dünya yegane dünyadır: “gerçek” dünya ise nağıldan başqa bir şey deyildir. 

***

“Yalan danışmaq yaramaz” – bunun temiz almancası gerek ki, bele olar: cenab filosof, heqiqeti söylemekden özünüzü qoruyun... 

***

... bu gün artıq derk etmek zamanıdır ki, ne teoloq, ne keşiş, ne de papa ved etdikleri ilahi kelamla neinki sehve yol verir, hem de yalan danışırlar – daha “günahsızlıqdan”, yaxud cehaletden yalan danışıb-danışmamaq şexsen onun ixtiyarında deyil. Adi bendeler kimi keşiş de yaxşı bilir ki, “Allah” deyilen bir şey yoxdur, “günahkar” ve “xilaskar” da boş şeydir. – onu da yaxşı bilir ki, “azad irade”, “meneviyyat qanunları” da eslinde uydurmadan başqa bir şey deyildir. 

***

Xristianlıqda, yalan söylemek seneti yehudiliyin, yüz illerle davam eden ezablı heyat ve mübarizeler tecrübesi özünün en yüksek kamillik heddine çatır. Xristianlar, bu zoren yalana uğramışlar (ultima ratio) ele esl yehudi özüdür, tepeden dırnağa qeder yehudidir. 

***

Günah ve ceza mefhumları, “xilas”, “bağışlanma” haqqında rehmdillik telimi – bunlar hamısı tepeden dırnağa qeder yalandır, heç bir psixoloji reallığa esaslanmayan bu yalanlar insanları mahiyyet haqqında düşünmek axtarışlarından yayındırmaq üçündür. – bunlar sebeb ve hadise anlayışlarına qarşı bir sui-qesddir. 

***

“Yalan söylemek azadlığını yasaq etmek – men burada teoloqun mekirli niyyetini görürem”.

***

“Allah”, “ruh”, “savab”, “günah”, “o dünya”, “heqiqet”, “axiret dünyası” – bütün bunlar yaramaz adamların xeste instinktlerinin uydurduqları yalanlardır.

***

Qesden yalan danışanlarla oturub-durmaq daha yaxşıdır, çünki yalnız onlar şüurlu şekilde semimi ola bilirler. Adi heqiqetperestlik şüurlu şekilde maskalanmaq, gözden perde asmaqdır.

***

Çox yalan danışmağa ehtiyacı olmayan adamlardaha az yalan danışdıqlarına göre hele öyünürler de.

***

Dayaz, yüngülmecaz adamlar hemişe yalan danışmağa mecburdur, çünki onların mezmunu yoxdur. Esl terbiye: her hansı bir şeraitde yalana alışdırmaq terbiyesidir. Heqiqetperest adam son neticede hemişe yalan dediyinin ferqinde olur. Yalan danışmaq yalnız bildiyinin eksini danışmaq deyil, hem de bilmediklerinin eksini danışmaqdır.

***

Yalan danışa bilmemek qabiliyyeti heç de heqiqet sevgisinden ireli gelmir. Her bir mehebbetde yalan demek istedadı gizlenir, hetta heqiqete olan mehebbetde de.

***

Kilse ve dövlet de daxil olmaqla yalan üzerinde qerar tutan her şey ölüm bayquşlarının xidmetçileridir. 

***

Hamı bilmelidir ki, Vyanada müharibenin gedişi ile elaqedar olan bütün melumatlar (1866-cı il Avstriya-Prussiya müharibesi nezerde tutulur) kütlelerde ruh düşkünlüyünün qarşısını almaq meqsedile saxtalaşdırılmış ve tehrif edilmişdir.

***

Enine-uzununa ve bile-bile yalan söyleyen, heyatdakı mövqelerine göre yalan danışmaqları tehlükeli ve qorxulu yalanlarla yaşayan insanlar (yalan danışmaq imkanı olmayan adamlar) heqiqete qarşı fövqelade derecede hessas olurlar: idealistler ve xeyirxah görünmek isteyen adamlar öz istek ve hevesleri ile daim bir duman içinde yaşayır, esl heqiqetde heç vaxt doğru olanı söyleye bilmirler: onların “zövqü” buna imkan vermir. 

***

Siz ey kölgesinden qorxan zavallılar! Siz rengbereng vehşi heyvan xez-derilerine meftun olmuş adamlar kimi gelişi gözel sözlerin tesirinden ayıla bilmirsiniz: sizin ayaqlarınız yalnız ve yalnız yumşaq yalan xalıları üzerinde gezişmeyi bacarır. 

***

Yalanı günahsızcasına dodaqlarında gezdiren bedgümanların pıçıltı ile menim haqqımda dediklerini eşidirem. Bezi fırıldaqçıların da yavaş-yavaş menim müdriklik süfremin kenarına yaxınlaşdıqlarını görürem [...]. Siz evvelce yalan danışmağı öyrenin ki, heqiqeti söylemeyin ne olduğunu anlayasınız. 

Yalan danışmaq – yalnız yalan danışmaq namine yalan danışmaq bütün vulqar cemiyyetlerde primitiv bir istek olmuşdur. Hökm etmek namine hökm etmek... Heyatdan zövq almaq namine yox. 

***

Bilerekden ve könüllü suretde yalan danışmaq zoren kor-korane doğrunu demekden yaxşıdır – Platon bu yerde haqlıdır. Herçend ki, qebul olunmuş qiymetlendirme meyarı tamam başqa cürdür: heqiqeti söyleyen insan daha çox rahatlıq tapır. 

***

... yalnız bilerekden, qelben yalan deyen şair esl heqiqeti de söyleye biler. 

***

Nehayet ki men öz ömrümde yegane düzgün neticeye gele bildim: insanlar haqqında yalan danışmamaq heyatın mentiqi ile daban-dabana ziddir. 

***

Menim üçün çox ağır bir itgi oldu ki, bu yalan-palan ustası, bu alçaq böhtan xadimi menim yolumdan tez çekilib getdi.

***

... dünyada en böyük yalan insanların beraberliyi haqqındakı yalandır. 

***

“Sen yalan dememelisen”: düzgünlük teleb olunur. Lakin mehz gerçek olanın etirafı (aldadılmamaq ideyası) yalançılarda hemişe daha güclü olmuşdur: mehz onlar bu populyar “heqiqinin” gerçek olmadığını daha yaxşı derk etmişler... (Yalan hemişe güclünün yol yoldaşı olur. Lakin burası da var ki, yalan danışmaq o qeder de asan başa gelmir) 

***

Her halda biz sevende daha asanlıqla yalan deyirik, başqaları ve özümüz haqqında: insan sanki yenileşir, özünü daha güclü, daha memnun, daha kamil hiss edir. 

***

Nece olur ki, bir yalançı yanlışı bize heqiqet kimi sırıyır? Ağlının gücü hesabına. 

***

İki şey qoşa divar kimidir: yenilik ve enene. Bunlar müqeddes yalanların iki üzüdür. Bunları icad etmiş ziyalı zümresi hemin anlayışları ele Platonun şerh etdiyi kimi başa düşürler.

***

Exlaq mütleq menada başa düşüldükde, meselen, dini anlamda yalanın tamamile qadağan edilmesi kimi, onda derhal bütün exlaq, elece de siyaset tarixi ehemiyyetsiz bir şeye çevrilir. Biz yalan ve xelveti kesilmiş qelp pullarla yaşayırıq. Hakim tebeqeler daim yalanın gücüne arxalanmışlar. 

***

O şey ki, faydalıdır, demeli, yaxşıdır. Yaxşı olan her bir şey heç vaxt yalan ola bilmez – çıxardığımız amansız netice bundan ibaretdir. Yaxşı qurtaran her şey doğru kimi qebul olunur: heqiqetin başqa meyarı yoxdur.

***

Saxta bir mühitde yaşamaq ve öz heyati ehemiyetli vezifelerinden yayınmaq, - filoloq kimi çalışdığım ve universitetde müellimlik etdiyim dövrde olduğu kimi, - fiziki cehetden meni aramsız olaraq felakete sürükleyir. 

***

Menim almanlara bağışlamayacağım bir şey varsa, o da budur ki, onlar ne etdiklerini bilmirler, niye yalan danışdıqlarını bilmirler. Yalan danışdığını bilen alman alman xarakterini inkar etmiş olur, xoşbextliye bax! 

***

Hamı onun (Malvida fon Maysenburqun) sözlerine diqqetle qulaq asıb, amma, görünür heç kim ona bir defe de demeyib ki, senin danışdıqların neinki yanlış, hem de yalandır... Axı “necib ruhlar” ele belece de hereket edir, onlara reallığı görmeye icaze verilmir... Bunu bilenden sonra ona yazdım ki, Zerdüşt yaxşı ve Adil adamları aradan götürmek isteyir, çünki onlar hemişe yalan danışırlar. 

***

Qeribedir! Men yalnız son dörd heftedir ki, eserlerimi başa düşmeye, en başlıcası, onları qiymetlendirmeye başlamışam. Tamamile ciddi sözümdür, men onların esl menasını heç vaxt başa düşmemişem. Desem ki, elbette, “Zerdüşt bele demişdir” eseri müstesna olmaqla, onlar meni tamamile qane edir, yalan danışmış olaram.

***

Yalan, - xeyirxahlığın anası olmasa da, her halda ona xeyirxahlığın dayesi demek olar. 

***

Yalnız bir ferdle mehdudlaşan sevgi barbarlıqdır: çünki bu bütün başqa adamların ziyanına işleyir. Allaha olan sevgi de beledir.

***

Yüksek duyğuların gücü deyil, onların ebediliyi – böyük insanların böyüklüyü bundadır. 

***

Kim öz idealına çatırsa, bununla hem de onu ötüb keçmiş olur.

***

Tovuz quşu hamının gözleri qarşısında ayaqlarını gizledir ve bununla da öz qüsuru ile qürrelenmiş olur. Bir insan üçün dahilik hele kifayet elemir, bunun üçün onda daha iki fezilet olmalıdır:

qedrbilenlik ve paklıq.

***

Esl heqiqetde heç bir exlaqi fenomen yoxdur, yalnız hadiselerin exlaqi cehetden qiymetlendirilmesi var. İnsan en çox öz xeyirxahlığının cezasını çekir.

***

Mehebbet ve nifretde qadınlar kişilerden daha amansız olurlar. 

***

İsa öz yehudilerine dedi: “qanunlar köleler üçün yazılmışdır, - Allahı onun oğlu olan menim kimi sevin. Bizim kimi Allah övladlarına qanunların ne dexli var!”

***

Meni yandıran o deyil ki, meni aldadırsan, meni yandıran odur ki, daha sene inanmıram.

“Ondan zehlem gedir”. – “Niye? – “Çünki o menden üstündür”. Göresen dünyada bunu etiraf eden adam olubmu? 

***

Yaddaşım deyir: “Men bunu etmişem”. – Yox, men bunu heç vaxt ede bilmezdim” – deye qürurum etiraz edir. Nehayet, yaddaşım teslim olur.

Müellif: DJ_Telman

http://canim.az/library/index.php?id=23067&start=0

* Uzunmüddətli dərin iztirablar insanı tirana çevirir

* İnsanlarla təmasdan qaçmıram. İnsanla insan arasındakı hədsiz uzaqlıq məni tənhalığa qovur

* Sürülər sənin ardınca qaçsa da, bunda yaxşı heç nə yox

* Dürüstlük - sadəcə dərketməyə aparan yollardan biridir, amma yolun özü deyil

* İdeal yaratmaq - iblisini öz Allahına çevirmək deməkdir. Bunun üçün əvvəlcə öz iblisini yarat

* Bütün əzabkeşlərə tövsiyə edirəm ki, düşünsünlər: bəlkə onların amalları intiqam hissindən yaranıb

* İlk yarananda yalan mənəvi idi - sürü münasibətləri təsdiq edilirdi

* Hər kəsə layiq olduğunu vermək - ədaləti arzulayaraq, xaos yaratmaq deməkdir

* Xalq geri çəkiləndə də ideal ardınca qaçır və həmişə "qarşıdakı" nəyəsə inanır

* Yalnız insan cazibə qüvvəsinə ziddir - o, həmişə yuxarı yıxılmaq istəyir

* Çox tənha adam üçün səs-küy də təsəllidir

* Elə adam var ki, ürəyini başını itirəndən sonra tapır

* Kim təhqirsiz dostundan ayrılırsa, ən zəhərli oxlara tuş gəlir

* "Mənim arzum başqalarının bir kitabda başa saldıqlarını on cümlədə anlatmaqdır"

* Qadını qadının içində azadlığa qovuşdurmalı!

* Səni sevirəmsə, bundan sənə nə?

* İnsanlar bərabər deyillər.

* Uçurumları sevənin qanadları olmalıdır.

* Nəsənsə "O" ol!

* Zəiflər bizləri öz gücümüzdən utandırdıqları üçün qalib gəldilər.

* İnanc həqiqəti bilmək istəməməkdir.

* Şübhə yox, mütləqlikdir insanı dəli edən.

* Bu günədək varlığa qarşı ən böyük etiraz Tanrı idi.

* Sənət həqiqətən daha dəyərlidir.

* Mən- iki insanın daha böyük həqiqəti tapmaq üçün, bir ehtirası paylaşdığı eşq düşünürəm.

* Ölümün axırıncı yaxşılığı daha ölümün olmamasıdır.

* Məni öldürməyən şey məni daha da gücləndirir.

* Ümid ən sonuncu pislikdir, çünki işgəncəni uzadır.

* İnanclar həqiqət düşməni olaraq yalanlardan daha təhlükəlidir.

* Ruh axtaran adamda heç ruh yoxdur.

* Hündür bir dağda buz içində yaşamaqdır- fəlsəfə.

* Həmişə öyrənci qalan insan deməli, öz müəlliminə borcunu pis ödəyir.

* Özünü elmə həsr edən insanın təkcə düşmənini sevməsi yetməz, o dostuna da kin duya bilməlidir.

* Nihilizm nə deməkdir? -Ən yüksək dəyərlərin özlərini dəyərdən salması.

* Harda canlı tapdımsa orda güc iradəsi tapdım, xidmət edənlərin iradəsində belə ağalıq etmək iradəsi gördüm.

* İnsanlar işığın ətrafında toplanarlar- daha yaxşı görmək üçün yox, daha yaxşı parıldamaq üçün.

* Elmə sahib olmaq əlinizdən gəlmirsə, heç olmasa elm savaşçıları olun.

* Özün ala biləcəyin haqqı buraxma sənə versinlər.

* Gözləmək - insanı əxlaqsız edir.

* Bütün mühakimə edənlərin gözündən bir cəllad baxar.

* Mədəniyyət tərəfindən yox edilmə təhlükəsiylə qarşı-qarşıya olan bir mədəniyyət dövrünü yaşayırıq.

* İnsan qəhqəhələrlə güldüyü zaman, kobudluğu ilə bütün heyvanları geridə buraxır.

* Siz yüksəlmək üçün yuxarıya baxarsınız, mənsə aşağıya baxaram, çünki yüksəlmişəm.

* Bizlər arzu etdiyimiz şeydən daha çox, arzulamağa aşiqik.

* Qadının necə bir nemət olduğunu bütün dərinliyi ilə dərk etmək gərəkdir.

* Ağrı deyir: "Yıxıl!"
*H ər şey bir-birindən daha gərəklidir.

* Küləyə qarşı tüpürməkdən çəkinin.

* İnsan ruhu etdiyi seçimlərlə müəyyənləşir.

* Ən yaxşı müəllif o olacaq ki, o, yazıçı olmaqdan utanır.

http://www.yeni.az/category/32418-by-nitshe.html 

Nitşenin fikirləri

1)Həmişə şagird qalan insan deməli, öz müəlliminə borcunu pis ödəyir. 
2)Səni sevirəmsə, bundan sənə nə 
3)İnsanlar bərabər deyillər. 
4)Uçurumları sevənin qanadları olmalıdır. 
5)Nəsənsə «O” ol! 
6)Zəiflər bizləri öz gücümüzdən utandırdıqları üçün qalib gəldilər. 
7)İnanc həqiqəti bilmək istəməməkdir. 
8)Şübhə yox, mütləqlikdir insanı dəli edən. 
9)Sənət həqiqətən daha dəyərlidir. 
10)Mən- iki insanın daha böyük həqiqəti tapmaq üçün, bir ehtirası paylaşdığı eşq düşünürəm. 
11)Ölümün axırıncı yaxşılığı daha ölümün olmamasıdır. 
12)Məni öldürməyən şey məni daha da gücləndirir. 
13)Ümid ən sonuncu pislikdir, çünki işgəncəni uzadır. 
14)İnanclar həqiqət düşməni olaraq yalanlardan daha təhlükəlidir. 
15)Ruh axtaran adamda heç ruh yoxdur. 
16)Hündür bir dağda buz içində yaşamaqdır- fəlsəfə. 
17)Qadını qadının içində azadlığa qovuşdurmalı! 
18)Özünü elmə həsr edən insanın təkcə düşmənini sevməsi yetməz, o dostuna da kin duya bilməlidir.

http://joy.az/smart/smart/showstars/53337-fridrix-vilhelm-nishe.html